Gluten Nedir? Gluten Hangi Besinlerde Bulunur?
Gluten, buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllarda doğal olarak bulunan bir protein grubudur. Buğday gluteni, genellikle buğday unu ile yapılan hamur bazlı yiyeceklerde yaygın olarak bulunur. Gluten, hamurun esnekliğini ve tutunmasını arttırarak, ekmek, makarna, bisküvi, kek, pizza gibi yiyeceklerin yapısını geliştirir ve onlara istenilen dokuyu verir.
Gluten, bazı insanlar için sindirimi zor ve rahatsızlık yaratabilecek bir madde olabilir. Özellikle çölyak hastalığı, gluten intoleransı veya duyarlığı olan kişiler gluteni tüketirken sorun yaşayabilir. Çölyak hastalığı, gluteni sindiremeyen bir otoimmün hastalıktır ve bağışıklık sistemi, gluteni vücuda zararlı bir madde gibi algılayarak bağışıklık tepkisi verir, ince bağırsağın iç yüzeyinde tahribata yol açabilir. Gluten intoleransı ise, bağışıklık sistemi tepkisi olmadan da glutenin sindirilemediği bir durumdur ve sindirim sistemi semptomlarına, deri döküntülerine, yorgunluğa ve baş ağrısına neden olabilir.
Gluten içeren temel yiyecekler şunlardır:
- Buğday: Buğday unu, buğday ekmeği, makarna, bulgur, kuskus, kepek, irmik ve kahvaltılık gevrekler gibi buğday bazlı ürünler gluten içerir.
- Arpa: Arpa unu, malt, bira ve bazı malt içeren ürünler gluten içerir.
- Çavdar: Çavdar unu ve bazı çavdar bazlı ürünler gluten içerir.
- Yulaf: Yulaf doğal olarak gluten içerlemez, ancak genellikle buğday, arp veya çavdar ile kontaminasyon riski taşır. Bu nedenle, çölyak hastaları veya gluten intoleransı olanlar için sertifikalı gluten içermeyen yulaf tercih edilmelidir.
