Sargon, Döneminde Bilim ve Teknoloji Alanında Hangi Gelişmeler Yaşanmıştır? 
Giriş: Sargon ve Mezopotamya'nın Yükselişi 
Sargon I. (MÖ 2334-2279), Akkad Krallığı’nın kurucusu ve Mezopotamya tarihinin en önemli hükümdarlarından biridir. Sargon, kendisi bir asker ve diplomat olarak tanınmasının yanı sıra, bilimsel ve teknolojik gelişmelere de büyük katkılarda bulunmuş bir liderdi. Sargon'un hükümetindeki değişimler, özellikle Akkad’ın fetihleriyle ve Akkad İmparatorluğu’nun yükselmesiyle birlikte, bilim ve teknoloji alanlarında önemli bir dönüm noktası oldu.Bu yazıda, Sargon'un döneminde yaşanan bilimsel ve teknolojik gelişmeleri ele alacağız ve Akkad Krallığı’nın gelişen toplumsal yapısının, yeni icatların ve bilimsel keşiflerin nasıl şekillendiğini inceleyeceğiz.
1. Sargon ve Mezopotamya’nın Bilimsel İlerlemeleri
Sargon’un hükümetinde, özellikle yazılı dil, astronomi, matematik ve tıp gibi bilim alanlarında büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Mezopotamya’daki bu gelişmeler, yazılı kültürün ve şehir devletlerinin büyümesiyle doğrudan ilişkilidir.1.1. Yazılı Dil ve İlk Kitaplar 
Sargon’un döneminde, yazılı dil, özellikle Çivi Yazısı (cuneiform) kullanılarak geniş ölçekte geliştirilmiştir. Çivi yazısı, Sümerler tarafından bulunmuş olup, Sargon’un hükümetinde özellikle vergi toplama, ticaret anlaşmaları, ve hukuki metinler gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmıştır.- Bilgi Kaynağı Olarak Çivi Yazısı: Yazılı dilin gelişmesiyle birlikte, bilimsel metinler ve tıbbi tarifler kaydedilmeye başlanmıştır. Bu metinler, sadece tarihsel kayıtlar değil, aynı zamanda astronomi, matematik ve tarım bilgisi gibi alanlarda da önemli bilgiler içeriyordu.
- Zigguratlar ve Eğitim: Zigguratlar (tapınaklar), bilimsel ve dini eğitim merkezleri olarak işlev görüyordu. Bu yapılarda, özellikle astronomi ve matematik dersleri veriliyordu.
1.2. Astronomi ve Zaman Ölçümü 
Astronomi, Mezopotamya'da gelişen bilimsel alanlardan biriydi ve gökbilimsel gözlemler Sargon’un döneminde büyük bir ivme kazanmıştır.- Gezegenlerin Gözlemi: Sargon’un hükümetinde, gök cisimlerinin izlenmesi ve gezegenlerin hareketlerinin hesaplanması büyük bir bilimsel başarıydı. Akkad Krallığı’nın bilim insanları, Ay’ın evrelerini ve gezegenlerin hareketlerini doğru bir şekilde gözlemlemiş ve günümüz takvimlerinin ilk temel yapılarını atmışlardır.
- Günlük Hayatta Astronomi: Astronomi, sadece bilimsel gözlemler değil, aynı zamanda tarım takvimini oluşturmak için de kullanılıyordu. Mezopotamya’daki ilk güneş takvimleri ve yılın döngüleri bu gözlemlerle şekillendi.
2. Matematik ve Ölçüm Sistemleri 
Mezopotamya, matematiksel hesaplamalar ve ölçüm sistemlerinin geliştirilmesinde büyük bir ilerleme kaydetmiştir. Akkad İmparatorluğu, sayı sistemlerinin evriminde önemli bir yer tutmuş ve bu sistemler, sadece ticaret değil, aynı zamanda inşaat ve toplum yapıları için de kritik olmuştur.2.1. Seksagesimal (60 Tabanlı) Sistem 
Sargon’un döneminde, seksagesimal sistem adı verilen 60 tabanlı sayı sistemi kullanılmaya başlanmıştır. Bu sayı sistemi, sadece ticaret için değil, aynı zamanda astronomi ve zaman ölçümü için de önemli olmuştur.- Saat ve Dakika Hesaplaması: 60 dakikalık saat ve 360 derecelik daire ölçümü gibi uygulamalar, seksagesimal sistemin bir parçasıydı ve bu sistem, günümüz matematiği ve zaman hesaplama yöntemlerinin temellerini atmıştır.
- İnşaat ve Mimari: Mezopotamya'nın büyük yapıları (özellikle zigguratlar), matematiksel hesaplamalarla inşa edilmiş ve mühendislik alanında büyük yenilikler gerçekleştirilmiştir.
2.2. Matematiksel ve Ticaret Hesaplamaları 
Sargon’un hükümetinde, ticaret anlaşmaları ve vergi sistemleri düzenli olarak kayıt altına alındı. Bu, ticaretin gelişmesine ve ekonomik yapının güçlenmesine yardımcı oldu.- Vergi ve Ticaret Hesapları: Çivi yazısıyla kaydedilen hesaplamalar, tarımsal üretim ve ticaret hacmi için matematiksel hesaplamaları içermekteydi. Bu hesaplamalar, Mezopotamya’da ekonominin organize edilmesine yardımcı oldu.
3. Tıp ve Sağlık Bilimleri 
Sargon döneminde, tıp ve sağlık hizmetleri alanında da belirli gelişmeler yaşanmıştır. Mezopotamya'da hastalıkların tedavisi ve bitkisel ilaçların kullanımı konusunda oldukça fazla bilgi birikimi vardı.3.1. Bitkisel İlaçlar ve Tedavi Yöntemleri 
Sargon’un hükümetinde, şifalı bitkiler ve doğal tedavi yöntemleri çok yaygındı. Akkad İmparatorluğu'nda, tıp uzmanları hastalıkların tedavisinde bitkisel ilaçları kullanıyordu.- Bitkisel Çözümler: Çivi yazısıyla kaydedilen tıbbi metinlerde, şifalı bitkilerin kanser, enfeksiyon ve ağrı kesici tedaviler için nasıl kullanıldığına dair bilgiler yer alıyordu.
- Cerrahi Müdahaleler: Mezopotamya'da, basit ameliyatlar ve yaralanma tedavileri de uygulanıyordu. Örneğin, kırıkların iyileştirilmesi ve yaraların tedavisi için kullanılan yöntemler kaydedilmişti.
3.2. Sağlık Hizmetleri ve Temel Hijyen 
Akkad Krallığı, özellikle şehir merkezlerinde su yolları ve hijyen altyapıları konusunda da önemli gelişmeler kaydetmiştir. Banyolar ve su temini konusunda sağlanan altyapı, halk sağlığının iyileştirilmesinde kritik rol oynamıştır.
4. Teknolojik İnovasyonlar: İleri Mühendislik ve İnşaat 
Sargon’un hükümetinde teknolojik yenilikler ve mühendislik gelişmeleri de büyük bir yer tutuyordu. Bu dönemdeki yapı teknolojileri, Akkad’ın büyük kentlerini inşa etmede temel unsurlar haline geldi.4.1. Zigguratlar ve Dev Yapılar 
Zigguratlar, Mezopotamya'nın en önemli yapılarından biriydi ve Akkad Krallığı'nın inşaat yeteneklerini sergileyen devasa yapılar olarak tanımlanabilir. Bu yapılar, güçlü mühendislik ve mimari yenilikler ile inşa edildi.- Yapı Teknikleri: Zigguratların yapımında kullanılan yükseltme ve destek yapı teknikleri, dönemin en ileri mühendislik çözümlerini ortaya koyuyordu.
4.2. Tarımsal İnovasyonlar ve Sulama Sistemleri 
Sargon döneminde, özellikle tarım ve sulama sistemleri büyük ilerleme kaydetti. Suyun verimli kullanılması ve tarımsal üretimin artırılması, Akkad İmparatorluğu’nun büyümesinin temel unsurlarındandı.
Sonuç: Sargon ve Mezopotamya’nın Bilimsel Mirası
Sargon I.’ın hükümeti, bilim ve teknolojinin gelişmesine büyük katkı sağlamıştır. Astronomi, matematik, tıp ve teknolojik yenilikler açısından yaşanan bu gelişmeler, yalnızca Akkad Krallığı’nı değil, tüm Mezopotamya uygarlığını etkilemiş ve günümüz biliminin temellerinin atılmasına yardımcı olmuştur.Sargon’un fetihleri ve merkezileştirilmiş yönetimi, bilimsel gelişmelerin daha geniş alanlara yayılmasını sağlarken, teknolojik yenilikler, toplumun her alanında derin etkiler yaratmıştır. Sargon ve Akkad İmparatorluğu, Mezopotamya’nın bilimsel mirasını sonraki uygarlıklara aktaran büyük bir mirasa sahiptir.
Son düzenleme: