İnsan Hakları Mahkemesi'ne Başvuru Süreci Nasıldır?

İnsan hakları, her bireyin eşit, özgür ve onurlu bir şekilde yaşama hakkını savunan önemli bir ilkedir. Bu hakların korunması ve ihlal edildiğinde adaletin sağlanması için ise uluslararası düzeyde bir mekanizma bulunmaktadır: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 1959 yılında kurulmuş ve Avrupa Konseyi üyesi olan 47 ülkenin vatandaşlarının haklarını koruma görevini üstlenmiştir. Türkiye de bu ülkeler arasında yer almakta ve Türk vatandaşları, haklarının ihlal edildiği durumlarda Mahkeme'ye başvurabilmektedir.

Ancak İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuru süreci oldukça karmaşık ve uzun bir süreçtir. İlk olarak, başvuruda bulunacak kişi veya kişiler, Türkiye'deki iç hukuk yollarını tam olarak tüketmiş olmalıdır. Yani, ulusal mahkemelerde hak arama süreci tamamlanmadan doğrudan Mahkeme'ye başvurmak mümkün değildir.

İç hukuk yolları tüketildikten sonra başvuru süreci başlar. Başvuruyu yapacak kişi veya kişiler, başvurularını yazılı olarak yapmalı ve Mahkeme'ye sunmalıdır. Başvurular, Türkçe veya Fransızca olarak yapılabilir. Başvuruların düzgün bir şekilde hazırlanması, içeriğin net ve tutarlı olması oldukça önemlidir. Aksi halde başvurunun reddedilme ihtimali yüksektir.

Başvurunun kabul edilmesi durumunda, Mahkeme başvurunun niteliğine göre bir ön soruşturma süreci başlatabilir. Bu süreçte Mahkeme, taraflardan ek bilgiler isteyebilir ve delillerin toplanmasını sağlayabilir. Ön soruşturma sonucunda ise Mahkeme, başvurunun kabul edilip edilmeyeceği konusunda bir karar verir.

Başvuru kabul edildiği takdirde, davaya ilişkin görüşlerin değiş tokuş edileceği bir duruşma süreci başlar. Duruşmalar genellikle kamuya açık olarak yapılır ve davaya ilişkin iddiaları ve delilleri sunmak için tarafların avukatları hazır bulunur. Mahkeme, taraf delillerini analiz eder ve başvuruya ilişkin bir karar verir.

İnsan Hakları Mahkemesi'nin verdiği kararlar ise bağlayıcıdır ve üye ülkeler tarafından uygulanmak zorundadır. Türkiye'de de Mahkeme'nin verdiği kararlar uygulanmakta olup, bu sayede insan hakları ihlallerinin önlenmesi ve adaletin sağlanması amaçlanmaktadır.

Sonuç olarak, İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuru süreci oldukça detaylı ve zaman alıcı bir süreçtir. Ancak, bu süreçte haklarını ihlal edilen bireyler, adaletin sağlanması ve haklarının korunması için Mahkeme'ye başvuruda bulunabilmektedir. Türkiye'nin de içinde yer aldığı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, böylelikle insan haklarının korunmasında önemli bir rol oynamaktadır.

Harika bir açıklama yapmışsınız, insan hakları mahkemesine başvuru süreci gerçekten uzun ve karmaşık bir süreçtir. Başvurunun kabul edilmesi ve sonrasında görülen duruşmalar gerçekten adil bir yargılama sürecini içermektedir. İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararları bağlayıcıdır ve üye ülkeler tarafından uygulanması gerekmektedir. Bu sayede insan hakları ihlalleri önlenmeye çalışılır ve adaletin sağlanması amaçlanır. Türkiye'nin İnsan Hakları Mahkemesi'ne üye olması, Türk vatandaşlarının da haklarının korunması için önemli bir adımdır. Her bireyin eşit, özgür ve onurlu bir şekilde yaşama hakkını savunan insan hakları ilkesi, uluslararası düzeyde korunması gereken bir konudur. İnsan Hakları Mahkemesi'nin varlığı, bu ilkenin korunması için önemli bir mekanizmadır. Teşekkür ederim, son derece bilgilendirici bir açıklama yapmışsınız.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvuru işlemi aşağıdaki adımları içerir:

1. Ulusal Hukuk Yollarının Tükenmesi: AİHM'ye başvuruda bulunmadan önce, başvuranın ulusal hukuk yollarını tüketmesi gerekmektedir. Yani, başvuran önce ulusal mahkemelerdeki iç hukuk yollarını kullanmalı ve son karara ulaşmalıdır.

2. Başvuru Belgesinin Hazırlanması: Başvuru belgesi, AİHM'ye sunulan başvurunun temel unsurlarını içermelidir. Bu belgede, başvuranın kimlik bilgileri, temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği iddia edilen olayların açıklaması, ulusal mahkemelerdeki iç hukuk yollarının kullanımıyla ilgili bilgiler ve başvurunun dayandığı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi maddelerine atıfta bulunulmalıdır.

3. Başvurunun AİHM'ye Sunulması: Başvuru belgesi, AİHM'ye posta veya elektronik yoluyla sunulabilir. Başvuran, başvuruyu bireysel olarak veya avukatı aracılığıyla yapabilir.

4. Öncelik Değerlendirmesi: AİHM, başvuruları önceliklendirme çalışmaları yapar ve ağır insan hakları ihlalleri, toplumsal önemi olan davalara öncelik verir.

5. Başvurunun İncelenmesi: AİHM, başvuru belgesini inceler ve başvurunun kabul edilebilirlik kriterlerini karşılayıp karşılamadığını değerlendirir. Kabul edilebilirlik kriterlerini karşılayan başvurular, daha sonra esas yönünden incelenir.

6. Esas Yönünden İnceleme: Başvuru, AİHM tarafından incelenir ve tarafların savunmaları alınır. Ayrıca, bağımsız uzmanlar veya danışmanlar da dava hakkında görüş bildirebilir.

7. Kararın Verilmesi: AİHM, başvurunun sonucunu belirler ve bir karar verir. Karar, başvuran ve devlet arasında bağlayıcıdır ve devletin ihlal ettiği haklara ilişkin tazminat, hukuki düzenleme veya diğer tedbirleri içerebilir.

Bu süreç, genellikle uzun ve karmaşık olabilir. AİHM'nin karar vermesi aylar veya bazen yıllar sürebilir.

İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuru süreci şu adımlardan oluşur:

1. Yetkili makamlara başvurma: Öncelikli olarak, söz konusu insan haklarının ihlal edildiğine inanan kişi ya da gruba ait bir başvurunun, ulusal veya iç hukuk yoluna uygun olarak yetkili makamlara yapılması gerekmektedir. Başvuru, ulusal mahkemeler, idarî makamlar veya ombudsman gibi kuruluşlar tarafından incelenir.

2. İç hukuk yollarının tükenmiş olması: İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmadan önce, ulusal hukuk yollarının tükenmiş olduğunu kanıtlamanız gerekmektedir. Bu, genellikle ülkenizdeki en üst mahkeme veya ulusal yargırganın nihai kararı ile gösterilir.

3. Bölgesel düzeyde başvuru: İç hukuk yollarının tükenmesinden sonra, İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuruda bulunabilirsiniz. Bu adımda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvuru yapmanız gerekmektedir. AİHM, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni (AİHS) imzalamış olan Avrupa Konseyi üyesi 47 ülkenin vatandaşları veya bu ülkelerdeki şahıslar tarafından başvurulabilir. Başvurular, Edinburgh'daki AİHM sekreteryasına yapılır.

4. Başvuru koşullarını yerine getirme: Başvurunuzun kabul edilmesi için bazı ön koşulları yerine getirmeniz gerekir. Başvurunuzun, örneğin AİHS'nin ihlal edildiği iddiasına dayanması, başvuru süresinin (genellikle ihlalin gerçekleştiği olaydan itibaren altı ay) geçmemiş olması ve başvurunuzun kabul edilebilirlik kriterlerini karşılaması gerekmektedir.

5. Başvuru başvuru formunu doldurma: Başvuru sürecinde, resmi bir başvuru formunu doldurmanız gerekecektir. Bu formda, başvurunuza ilişkin detayları, iddia ve delillerinizi, mevcut iç hukuk yollarının uygulaması ve nihai kararın belirtilmesi gibi bilgileri sağlamanız gerekmektedir.

6. İnceleme süreci: Başvurunuz AİHM tarafından incelenir ve ön inceleme safhasından geçerse, davanızın değerlendirileceği bir duruşma sürecine geçilir. Bu süreçte, her iki taraf da savunma ve görüşlerini sunar ve gerekli kanıtlar sunulur.

7. AİHM'nin kararı: AİHM, başvurunuzun haklı olduğuna karar verirse, devletin sözleşme şartlarına uygun şekilde davranması için düzeltici tedbirler alır. Ayrıca, maddi ve manevi tazminat taleplerini de değerlendirebilir.

Başvuru süreci genellikle karmaşık ve zaman alıcı olabilir. Başvuruda bulunmadan önce, ilgili ülkenin yasal süreçlerini ve AİHM'nin kabul ettiği başvuru koşullarını iyice anlamanız önemlidir.

İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuru süreci, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne taraf olan ülkelerde uygulanır. Bu sürecin adı adli yolun tükenmesi olarak bilinir. Başvuru süreci aşağıdaki adımları içerir:

1. Ulusal seviyede başvuru: İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmadan önce, başvuru sahibinin ulusal mahkemelere başvurarak iç hukuk yollarını tüketmesi gerekmektedir. Bu, olayın meydana geldiği ülkedeki mahkemelerdeki bütün yargı mercilerinin denendiği ve sonuç alınamadığı anlamına gelir.

2. Başvurunun yapılanması: Başvuru sahibi, İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmak için öncelikle başvuru yapacak kişiye ait şikayetin içeriği ve gerekçeleriyle birlikte başvuru formunu doldurur. Başvuruda, başvurunun konusu, şikayetin tarihçesi, ihlal edildiği iddia edilen madde ve ilgili delillerin sunulması gerekmektedir.

3. Başvurunun kabul edilmesi: Başvurunun İnsan Hakları Mahkemesi tarafından kabul edilmesi, başvurunun ön inceleme aşamasında yapılan bir değerlendirmeye dayanır. Mahkeme, başvurunun kabul edilip edilmeyeceğine karar verirken başvuruda yer alan iddiaların ciddiyetini, şikayetin meşruiyetini ve iç hukuk yollarının tükenip tükenmediğini değerlendirir.

4. Tarafların tebligatı ve beyan verme: Başvurunun kabul edilmesi durumunda, taraflara mahkeme kararını tebliğ edilir ve beyan vermeleri için belirli bir süre verilir. Taraflardan her biri, iddialarını ve savunmalarını içeren yazılı beyanlar sunar.

5. Duruşma süreci: Başvurunun kabul edilmesi durumunda, mahkeme duruşma yapma kararı alabilir. Bu duruşmalarda taraflar, iddialarını sözlü olarak aktarıp savunmalarını sunarlar. Duruşma belirli bir takvime göre gerçekleştirilir ve deliller, tanıklar ve uzmanlarla desteklenir.

6. Mahkeme kararının açıklanması: Mahkeme, verilen delil ve beyanlar doğrultusunda bir karar alır ve bu karar açıklanır. Mahkeme kararının kabul edilmesiyle birlikte, üye devletler tarafından uygulanması tavsiye edilir ve devletlerin karara uyması beklenir.

İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuru süreci karmaşık ve uzun sürebilir. Başvuru sahipleri, genellikle bir avukatla çalışma eğilimindedir. Mahkeme, çoğu durumda öncelikle insan hakları ihlalini önlemeye veya düzeltmeye çalışma yetkisine sahip olan yerel hukuk makamlarının üzerinde yer alır.