Anadolu Selçuklu Devleti'nin Yükselişi ve Gerilemesi

Anadolu Selçuklu Devleti, 1077 yılında Sultan Alparslan tarafından kurulmuştur. Bu devletin kuruluşu, Büyük Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra ortaya çıkan boşluğu doldurma amacıyla gerçekleştirilmiştir. Anadolu Selçuklu Devleti, 14. yüzyıla kadar bölgedeki en güçlü devletlerden biri olarak varlığını sürdürmüştür.

Devlet, kurulduğu dönemde Anadolu'da pek çok Türkmen boylarının yaşadığı bir bölgeydi. Bu boylar, Selçuklu yönetimi altında birleşerek devletin güçlenmesinde önemli bir rol oynamıştır. İlk dönemlerde devletin sınırları oldukça küçük olmasına rağmen zamanla genişlemiş ve Anadolu'nun pek çok bölgesini kontrol altına almıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişi, Sultan I. Alaeddin Keykubad döneminde en üst düzeye çıkmıştır. Bu dönemde devlet, siyasi, ekonomik ve kültürel alanda büyük ilerleme kaydetmiştir. Keykubad, devletin başkentini Konya'ya taşıyarak, Türk kültürüne ve medeniyetine önemli katkılar sağlamıştır.

Ancak devletin yükselişi, Moğol istilası sonrasında gerileme sürecine girmiştir. Moğolların Anadolu'ya gelmesiyle beraber devletin güçlü ordusu dağılmış ve ekonomik durum kötüleşmiştir. Bunun yanı sıra, iç karışıklıklar da devletin zayıflamasına neden olmuştur. Anadolu Selçuklu Devleti'nin son dönemi, yabancı devletlerin müdahalesiyle ve iç karışıklıkların artmasıyla birlikte yaşanmış, 1335 yılında Moğollar tarafından devlet tamamen ortadan kaldırılmıştır.

Sonuç olarak, Anadolu Selçuklu Devleti, Türk tarihi açısından önemli bir yere sahiptir. Devlet, yükselişi döneminde Türk kültürünün ve medeniyetinin gelişmesine katkı sağlamıştır. Ancak Moğol istilası sonrasında zorlu bir süreç yaşamış ve sonunda tamamen ortadan kalkmıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişi ve gerilemesi, birçok faktörün bir araya gelmesiyle gerçekleşmiştir. Bunlar arasında coğrafi konum, ekonomik durum, siyasi istikrarsızlık gibi etkenler önemli bir rol oynamıştır.

Devletin yükseliş döneminde, coğrafi avantajlar önemli bir etken olmuştur. Anadolu'nun Orta Doğu ve Batı arasında stratejik bir konuma sahip olması, ticaret yollarının üstünde yer alması, Anadolu Selçuklu Devleti'nin ekonomisinin gelişmesine katkı sağlamıştır.

Siyasi istikrarsızlık, devletin gerileme sürecine girmesinde önemli bir etken olmuştur. İç karışıklıklar, saray entrikaları ve taht kavgaları, devletin yönetiminde zafiyetlere neden olmuştur. Bu durum, devletin gücünü zayıflatmış ve düşmanları tarafından kullanılmaya açık hale getirmiştir.

Moğol istilası da, Anadolu Selçuklu Devleti'nin gerilemesinde etkili olmuştur. Moğolların Anadolu'ya gelişiyle beraber, devletin güçlü ordusu dağılmış ve ekonomik durum kötüleşmiştir. Moğolların baskısı altında kalan devlet, çözülmeye başlamış ve sonunda tamamen ortadan kalkmıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişi ve gerilemesi, Türk tarihinin önemli bir dönemini oluşturmaktadır. Devlet, Türk kültürünün ve medeniyetinin gelişmesine önemli katkılar sağlamıştır. Ancak zorlu süreçlerle karşılaşmış ve sonunda yıkılmıştır. Bu dönem, Türk tarihinde dikkate değer bir örnek teşkil etmektedir.

Anadolu Selçuklu Devleti, Türk tarihinde önemli bir yere sahip olan Selçuklu Hanedanlığı tarafından kurulmuştur. İlk olarak Türkistan'daki Karahanlılar Devleti'nin yıkılması sonucunda Selçuklu Hanedanı, Horasan bölgesinde güçlenmiş ve buradan Anadolu'ya doğru ilerlemiştir. Bu süreçte yoğun bir şekilde savaşlar yaşanmıştır.

1. Yükseliş Dönemi:

Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükseliş dönemi, I. Kılıçarslan ile başlamıştır. O dönemde Bizans İmparatorluğu, Doğu Anadolu'da oldukça güçlü ve kendinden emindi. Ancak Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişiyle birlikte, Bizans İmparatorluğu'nun gücü azalmaya başlamıştır. I. Kılıçarslan, 1071 yılında Malazgirt Savaşı'nı kazanarak, Anadolu'nun kapılarını Türk boylarına açmıştır. Bu dönemde Anadolu Selçuklu Devleti'nin sınırları, doğuda Kafkaslara kadar uzanmıştır.

Selçuklu Hanedanı, İslam kültürüne de oldukça önemli katkılarda bulunmuştur. Bu dönemde Konya şehri, bir İslam kültür merkezi haline gelmiştir. Selçuklu hanedanı, ayrıca Anadolu'da ticaretin de önünü açarak, yeni yolların açılmasını sağlamıştır.

2. Gerileme Dönemi:

Anadolu Selçuklu Devleti'nin gerileme dönemi, 13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu'nun Anadolu'ya gelişiyle başlamıştır. Bu dönemde Moğollar, Türkmenlerin yerleşim yurtlarını yok etmiş, Anadolu Selçuklu Devleti'nin sınırlarını daraltmıştır. Ayrıca Anadolu Selçuklu Devleti'nin içinde, iktidar mücadeleleri yaşanmaya başlamıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti, bu dönemde birçok önemli kişiyi de yetiştirmiştir. Özellikle Mevlana Celaleddin-i Rumi, bir İslam filozofu, şair ve düşünür olarak önemli bir yere sahiptir.

Sonuç olarak, Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükseliş dönemi, Türk tarihinin en önemli dönemlerinden biridir. Moğol istilası ise devletin gerilemesine neden olsa da, kültürel açıdan önemli bir birikim bırakmıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti, 11. yüzyılda Türklerin Anadolu'ya akınlarıyla başlayan bir süreçte kuruldu. Devletin kurucusu olan Tuğrul Bey, başkentini İsfahan'da kurdu ve İran üzerinde egemenlik kurdu. 1071'de Malazgirt Savaşı'nın kazanılmasıyla Anadolu'nun kapıları Türkler için açıldı ve 1077'de Kars'ın fethiyle Anadolu Selçuklu Devleti kendisini Anadolu'da konumlandırdı.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişi, I. Kılıç Arslan'ın (1092-1107) döneminde daha da hızlandı. Ermeni Krallığı'nın yıkılmasıyla Anadolu'da Türklerin nüfuzu arttı ve Kılıç Arslan, Bizans İmparatorluğu'na karşı başarılar elde etti. Anadolu Selçuklu Devleti'nin en parlak dönemi, II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in (1237-1246) dönemidir. Bu dönemde devletin sınırları doğu ve batıda genişledi ve çok sayıda yapı inşa edildi.

Ancak Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişi, Moğol istilası sonrasında gerileme dönemine girdi. 1243'te Kösedağ Savaşı'nda Moğollar, Anadolu Selçuklu Devleti'ni ağır bir yenilgiye uğrattılar. Bu savaştan sonra devlet, iç karışıklıklarla da mücadele etmek zorunda kaldı ve bu durum 1280 yılına kadar devam etti. 14. yüzyılın başlarına gelindiğinde, Anadolu Selçuklu Devleti'nin sınırları daralmış, egemenlik alanı azalmıştı. 1307'de Osmanlı Devleti'nin kuruluşuyla Anadolu Selçuklu Devleti, Osmanlılar'ın egemenliği altına girdi ve yavaş yavaş ortadan kalktı.

Anadolu Selçuklu Devleti, 11. yüzyılda Türkmen Oğuzların kurduğu bir hanedanlık olarak ortaya çıktı. Selçuklu Hanedanı lideri Tuğrul Bey'in Abbasi Halifeliği ile ittifak kurmasıyla birlikte, Hanedanlık Orta Doğu'da güçlü bir konuma yükseldi. 1071 Malazgirt Savaşı'nda Bizans İmparatorluğu ile karşılaşan Selçuklu Devleti, galip geldi ve Anadolu'yu fethetti.

Selçuklu Devleti, Bizans İmparatorluğu'nun zayıflaması ile birlikte, Anadolu'yu tamamen ele geçirdi. Bu dönemde, kültür, sanat, bilim ve mimari alanlarındaki gelişmelerle birlikte, devletin gücü de arttı. Ancak, Sultan Alparslan'ın ölümünün ardından, Selçuklu Devleti içinde siyasal ve toplumsal bir kriz yaşanmaya başladı.

Bu kriz, Moğol istilası sırasında daha da ağırlaştı. Moğollar, Anadolu Selçuklu Devleti'ne de saldırdı ve devletin büyük bir bölümünü ele geçirdi. Ardından, Türklere karşı Haçlı Seferleri düzenlendi ve devletin zayıf durumu bu seferlerdeki yenilgilerle birleşince, Selçuklu Devleti'nin gerilemesi kaçınılmaz oldu.

Son dönemlerinde, Selçuklu Devleti özellikle iç çekişmeler ve taht kavgaları ile uğraştı. Selçuklu hükümdarları arasındaki rekabet, devleti zayıflattı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselişine zemin hazırladı.

Sonuç olarak, Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişi ve gerilemesi, siyasi, sosyal ve ekonomik faktörlerin birleşimiyle belirlendi. Güçlü hükümdarların yönettiği dönemlerde, devletin gücü artarken, zayıf hükümdarların dönemlerinde ise gerileme yaşandı. Moğol istilası ve Haçlı Seferleri, Selçuklu Devleti'nin gerilemesinde önemli bir rol oynadı.

Anadolu Selçuklu Devleti, Orta Asya'dan Anadolu'ya göç eden Türkmen boylarının oluşturduğu bir beylikler topluluğundan doğdu. İlk olarak Tuğrul Bey'in önderliğinde kurulan Büyük Selçuklu Devleti'nin parçalanması sonucu, Selçuklu hükümdarlarından Kılıçarslan I tarafından 1077 yılında kuruldu.

Devlet, hızla genişleyerek Anadolu ve çevresinde büyük bir güç haline geldi. 12. ve 13. yüzyıllar boyunca Anadolu'da İslam'ın yayılmasına liderlik etti ve Birinci Haçlı Seferi gibi çeşitli saldırılara karşı mücadele etti. Bu dönemde birçok savaş ve fetih gerçekleştirildi ve devlet Afyon, İzmir, Antalya, Erzurum, Karadeniz Sahili ve Suriye'nin büyük bölümlerini ele geçirdi.

Ancak, 1243 yılında Moğolların Anadolu'ya girmesiyle, Selçukluların yükselişi sona erdi ve gerileme dönemi başladı. Moğol saldırıları Selçuklu devletinin nüfuzunu azalttı ve İslam dünyasında büyük bir şok etkisi yarattı. Selçuklu devleti, Moğol istilalarının yanı sıra, Anadolu'da ve Suriye'de kurulan diğer Türkmen beylikleriyle de mücadele etmek zorunda kaldı.

Bu dönemde, özellikle 13. yüzyılın ikinci yarısında, Selçuklu devleti içindeki siyasi ve sosyal huzursuzluklar arttı ve bu da devletin zayıflamasına neden oldu. İç mücadeleler, yetenekli liderlerin olmaması ve Moğol işgalinin etkileri nedeniyle, Selçuklu devleti yavaş yavaş dağılmaya başladı.

Son olarak, Mongol istilası nedeniyle, 14. yüzyılın başlarında Osmanlı Beyliği'nin yükselişiyle birlikte, Selçuklu Devleti'nin varlığı sona erdi. Osmanlılar, Anadolu'daki diğer Türkmen beylikleri gibi Selçuklu devletini de boyunduruk altına aldılar. Ancak Anadolu Selçuklu devleti, tarihte önemli bir yer işgal etmiş, İslam dünyasında önemli bir ivme kazandırmış devletlerden biridir.

Anadolu Selçuklu Devleti, 11. yüzyılda kurulan Türk devletlerinden biridir. Devletin yükselişi, Selçuklu Hanedanı'nın lideri olan Tuğrul Bey'in Horasan'da Gazne Devleti'ne bağlı olarak hüküm süren Türk beyliklerini birleştirip büyük bir güç haline gelmesiyle başlamıştır.

Selçuklu Devleti'nin yükselişi, Tuğrul Bey'in önderliğinde 1040 yılında Dandanakan Savaşı'nda Gazne Devleti'ni yenmesiyle hız kazanmıştır. Bu zafer, Müslüman dünyasında Selçuklu Devleti'nin gücünü ve yeteneklerini göstermiştir. Daha sonra Tuğrul Bey, başkent olarak İsfahan'ı seçmiş ve devleti buradan yönetmeye başlamıştır.

Devletin en parlak dönemi, Tuğrul Bey'den sonra tahta geçen Alparslan dönemidir. Alparslan, 1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesi'nde Bizans İmparatorluğu'na bağlı bir orduyu mağlup ederek Anadolu'yu Türklerin egemenliğine katmıştır. Bu savaş, Türklerin Anadolu'ya yerleşmesini sağlamış ve devletin gücünü artırmıştır. Alparslan'ın ardından da yerine geçen Melikşah döneminde devletin sınırları genişlemiş ve siyasi istikrar sağlanmıştır.

Ancak devletin yükselişi, Sultan Sencer'in ölümünden sonra başlayan taht kavgaları ve iç çekişmeler nedeniyle gerilemeye başlamıştır. Sultan Sencer'in ölümü, Selçuklu Devleti'nde bir veliaht problemi yaratmış ve bu da devlette bir istikrarsızlık dönemi başlamasına sebep olmuştur.

Devletin gerileme süreci, Haçlı Seferleri dönemiyle daha da hız kazanmıştır. Haçlıların Anadolu'ya gelmesiyle Selçuklu Devleti askeri bir baskı altına alınmış ve topraklarının büyük bir kısmını kaybetmiştir. Ayrıca Moğolların batıya yönelmeleriyle de Selçuklu Devleti üzerinde bir baskı oluşmuştur.

Öte yandan, taht kavgaları, emirler arasındaki çekişmeler ve siyasi istikrarsızlık da devletin zayıflamasına neden olmuştur. Devletin içindeki güç mücadelesi, Selçukluların dışarıdaki düşmanlarıyla başa çıkmalarını zorlaştırmıştır.

Sonuç olarak, Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişi Alparslan döneminde zirveye ulaşmış, ancak taht kavgaları, iç çekişmeler ve dış saldırılar nedeniyle gerilemiştir. 13. yüzyılın ortalarında Moğol saldırıları sonucunda devlet tamamen çökmüş ve yerine Türk beylikleri kurulmuştur.

Anadolu Selçuklu Devleti, Türk hükümdarları tarafından kurulan ve 11. yüzyıldan 13. yüzyılın ortalarına kadar Anadolu'nun büyük bir kısmını kontrol eden bir devlettir.

Selçuklu Türkleri, 11. yüzyılda Orta Asya'dan Anadolu'ya yerleşmeye başladılar. O zamanlar Anadolu, Bizans İmparatorluğu'nun kontrolü altındaydı. Selçuklu Türkleri, Bizans İmparatorluğu'na karşı başarılı askeri seferler düzenleyerek, Anadolu'da hakimiyet kurmaya başladılar.

Selçuklu hükümdarı Alparslan'ın 1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesi'nde Bizans İmparatorluğu'nu yenilgiye uğratması, Anadolu'nun Türklerin eline geçmesini sağladı. Bu zafer, Selçuklu Devleti'nin yükselişinin önemli bir noktasıydı.

Anadolu Selçuklu Devleti, Alparslan'ın ölümünden sonra yönetimi ele geçiren Sultan Melikşah döneminde en parlak dönemini yaşadı. Bu dönemde devlet içinde siyasi istikrar sağlandı, Orta Asya ile olan bağlar güçlendirildi ve Anadolu'da birçok medrese, kervansaray ve cami gibi yapılar inşa edildi.

Ancak 12. yüzyılda, Selçuklu Devleti iç ve dış sorunlarla mücadele etmeye başladı. Bu dönemde taht kavgaları, toprak anlaşmazlıkları ve Moğol istilası gibi sorunlar devletin gücünü zayıflattı.

Moğol istilası, Selçuklu Devleti'nin gerilemesinde büyük bir etkiye sahip oldu. 1243 yılında Kösedağ Muharebesi'nde Moğollar, Anadolu Selçuklu Devleti'ni yenilgiye uğrattılar ve devletin dağılmasına neden oldular.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişi ve gerilemesi, Türklerin Anadolu'ya yerleşmesi ve bu bölgede Türk hakimiyetinin kurulması açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Devletin parçalanmasıyla birlikte Anadolu'da beylikler dönemi başlamıştır. Bu beylikler, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşuna giden süreçte önemli bir rol oynamıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti, 11. yüzyılın ortalarında Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu Tuğrul Bey'in yeğeni Süleyman Şah tarafından kuruldu. Devletin yükselişi, 1071 Malazgirt Zaferi ile başladı.

Malazgirt Savaşı'nda Selçuklu Türkleri, Bizans İmparatorluğu'na ait bir orduyu yenerek Anadolu'ya girmiş ve burada topraklar kazanmaya başlamışlardır. Bu zafer, Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurulmasına zemin hazırladı.

Devletin sınırları genişledikçe, Selçuklu Türkleri yerli halkla iyi ilişkiler kurdu ve bu da devletin hızla büyümesini sağladı. Selçuklu hükümdarları, Türk ve Müslüman olmayan halkın dil, din ve kültürlerine saygı gösterdiler ve onlarla uzlaşmalar yaptılar. Bu politikalar, devletin genişlemesinde etkili oldu.

Anadolu Selçuklu Devleti, kısa sürede Orta Doğu'da büyük bir güç haline geldi ve bölgedeki diğer güçlerle rekabet etmeye başladı. Devlet, Suriye, Irak, İran ve Rumeli'ye kadar genişlemeyi başardı.

Ancak, devletin yükselişi sonrasında gelen gerileme dönemi geldi. Bu döneme etki eden bazı faktörler şunlardır:

1. Moğol İstilası: Moğol İmparatorluğu'nun Anadolu'ya yapmış olduğu istila, Selçuklu Devleti'nin gücünü zayıflattı. Moğollar, Anadolu'da selçuklu egemenliğini sona erdirdiler ve devletin topraklarını ellerine geçirdiler.

2. İç Çekişmeler: Selçuklu Devleti'nin içindeki taht kavgaları ve ayrılıklar, devletin birliğini zayıflattı. Bu iç çekişmeler, devletin yönetimdeki istikrarını ve gücünü etkiledi.

3. Haçlı Seferleri: 11. ve 12. yüzyıllarda gerçekleşen Haçlı Seferleri, Selçuklu Devleti'ni zayıflattı. Haçlılar, Orta Doğu'ya saldırarak Selçuklu topraklarını ele geçirdi ve devletin sınırlarını daralttı.

4. Beyliklerin Yükselişi: Selçuklu Devleti'nin zayıflamasıyla birlikte Anadolu'da çeşitli beylikler kuruldu. Bu beylikler, Selçuklu Devleti'nin topraklarını ele geçirmeye başladılar ve devlete karşı bağımsızlık mücadelesi verdiler.

Tüm bu faktörler, Anadolu Selçuklu Devleti'nin gerilemesine ve gücünü kaybetmesine neden oldu. Devlet, 13. yüzyılın ortalarında tamamen dağıldı ve yerine beylikler dönemi başladı.

Anadolu Selçuklu Devleti, 11. ve 13. yüzyıllar arasında Türk tarihinin en önemli devletlerinden biri olarak varlık göstermiştir. Devletin yükselişi ve gerilemesi, Selçuklu hükümdarlarının politikaları, dış ilişkileri ve iç karışıklıklarla ilişkilidir.

Yükseliş Dönemi:
Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişi, Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun Abbasi Halifeliği'nden almış olduğu vekaletle Anadolu'ya gelmesiyle başlamıştır. Selçuklu Türkleri, 1071 Malazgirt Savaşı'nın ardından Anadolu'ya hızla yerleşmeye başlamıştır. Bu dönemde Selçuklu hükümdarları, bölgedeki Bizans kontrolünü zayıflatmak ve Türkmen beyliklerini birleştirmek için askeri seferler düzenlemiştir.

Yüksek Selçuklu iktidarı altında, başta Melikşah olmak üzere hükümdarlar döneminde devlet güçlendirilmiş, merkeziyetçi bir yönetim anlayışı benimsenerek bütün beylikler bu yönetim altına alınmıştır. Bu dönemde, sadece askeri seferler değil, aynı zamanda bilim, sanat ve eserlerin yapımı da teşvik edilmiştir. Özellikle mimari alanında Selçuklu mimarisi büyük bir ivme kazanmıştır.

Bu dönemdeki başarılı politikalar sonucunda, Anadolu Selçuklu Devleti, Doğu Anadolu, Orta Anadolu ve Batı Anadolu'yu içeren geniş bir coğrafyada hüküm sürmeye başlamıştır.

Gerileme Dönemi:
Anadolu Selçuklu Devleti'nin gerileme süreci, 13. yüzyılın başlarında Moğol istilasıyla başlamıştır. Moğolların Türkiye'ye ilerlemesiyle birlikte, Selçuklu hükümeti gerilemeye başlamış ve gücü azalmıştır. Moğol istilası, Selçuklu topraklarında büyük yıkıma yol açmış ve devletin iç karışıklıklarla mücadele etmesini zorlaştırmıştır.

Ayrıca, hükümetin işleyişindeki bozulma, taht kavgaları ve beylikler arasındaki çekişmeler de devletin gerilemesine katkıda bulunmuştur. Bu durum, devletin birçok bölgesinde güçlü hükümdarların yerine zayıf hükümdarların geçmesiyle sonuçlanmıştır.

Son olarak, 1243 yılında Kösedağ Savaşı sonucunda Moğolların güçlü bir zafer kazanması, Anadolu Selçuklu Devleti'nin tam anlamıyla zayıflamasına ve Moğol hâkimiyetine girmesine neden olmuştur.

Bütün bu faktörler bir araya gelerek Anadolu Selçuklu Devleti'nin yükselişini engellemiş ve gerilemesine yol açmıştır. Ancak, devletin yıkılışının ardından Anadolu'da Türkmen beyliklerinin kurulmasıyla yeni bir dönem başlamıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti, 13. yüzyılın başlarında Selçuklu Türkleri tarafından kurulan bir devlettir. İlk olarak Sultan Alparslan tarafından 1071 Malazgirt Zaferi'nden sonra Anadolu'ya yapılan Türk akınlarıyla başlamıştır.

Selçuklu Devleti'nin Anadolu'da yükselişi, Sultan Alparslan'ın Malazgirt Zaferi'ni kazanmasından sonra gerçekleşmiştir. Bu zafer, Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğindeki Anadolu topraklarına giden yolu açmış ve Selçuklu Türkleri, bu topraklara yerleşmeye başlamıştır. Selçuklu Devleti'nin büyük hükümdarlarından I. Kılıç Arslan, Sultan Melikşah ve Sultan Alaeddin Keykubad dönemlerinde devletin toprakları genişlemiş ve Anadolu'nun çoğu bölgesi Selçuklu hakimiyetine girmiştir.

Bu dönemde Selçuklu Devleti, ekonomik, askeri ve kültürel anlamda büyük bir gelişme göstermiştir. Özellikle Selçuklu mimarisi, bu dönemde önemli bir yükseliş göstermiş ve birbirinden görkemli cami, medrese ve kümbetler inşa edilmiştir. Ayrıca devletin ekonomisi, tarım ve ticaretin gelişmesiyle büyük bir canlanma yaşamıştır.

Ancak zamanla Selçuklu Devleti'nin gücü azalmış ve birçok iç çatışma ve taht kavgasıyla iç karışıklık yaşanmıştır. Bu süreçte Moğollar'ın batıya doğru ilerlemesi de devletin zayıflamasına neden olmuştur. Moğol İmparatorluğu'nun Anadolu'ya yapmış olduğu seferler sonucunda Anadolu Selçuklu Devleti, Moğollara bağlı bir vasal durumuna gelmiştir. 1243 yılında Kösedağ Savaşı'nda Moğollar tarafından yenilen Anadolu Selçuklu Devleti, hükümdarlık sistemi açısından büyük bir darbe almıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin gerilemesi, iç karışıklıklar, taht kavgaları, dış saldırılar ve Moğol istilası gibi birçok faktörün birleşmesi sonucunda gerçekleşmiştir. Ancak devletin yıkılmasından sonra bile Anadolu Selçuklu mimarisi ve kültürel etkileri devam etmiş ve Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşuna kadar Anadolu'nun önemli bir kültürel merkezi olmuştur.